๒. รูปร่างลักษณะของตัวปั้น
รูปลักษณ์ของปั้นจื่อซามีหลากหลายชนิดมาก รูปลักษณ์ของตัวปั้นเป็นส่วนสำคัญที่เป็นตัวกำหนดรูปลักษณ์องค์รวมของปั้น ตัวปั้นเป็นพื้นฐานของผลิตภัณฑ์ปั้นใบหนึ่ง และก็เป็นตัวค้ำจุนที่สำคัญที่สุดต่อประสิทธิภาพของการใช้งาน ในกระบวนการผลิต ไม่เพียงแต่ต้องพิจารณาถึงผลกระทบของตัวปั้น เช่นความจุ ข้อกำหนด รูปแบบเป็นต้น ยังต้องคำนึงถึงตำแหน่งทางฐานันดรศักดิ์พิเศษของปั้น ตัวปั้นจะมีปริมาตรใหญ่เล็ก ขนาดสูงต่ำ และรูปลักษณ์ที่ถูกต้องหรือไม่ ตัวปั้นเป็นตัวกำหนดหรือมีอิทธิพลในระดับใหญ่ต่อข้อกำหนดและความเหมาะของการใช้งานขององค์ประกอบอื่นๆ เช่นพวย ฝา หูของปั้นเป็นต้น จึงกล่าวได้ว่า ตัวปั้นเป็นตัวหลักของงานศิลปะปั้นชิ้นหนี่ง
▲ปั้นจื่อซาคลาสสิก 18 แบบของม่านเซิน(曼生十八式)
1. ลักษณะทรงลูกบอล (球形) ครอบคลุมถึงรูปทรงกลม ครึ่งทรงกลม รูปทรงรีและเอวกลม วิธีการขึ้นรูปโดยการตีกระบอกร่าง จะสูงจะต่ำ จะหดตัวตรงส่วนไหนได้ตามใจชอบ สามารถเปลี่ยนแปลงได้หลากหลาย ลักษณะทรงสูงเช่นปั้นเหลียนก่ง(莲贡壶) ทรงกลางเช่นปั้นฉินเฉียน(秦权壶) ทรงแบนเช่นปั้นลูกพลับ(柿扁壶) เป็นต้น
▲ปั้นเหลียนก่ง
▲ปั้นฉินเฉียน
▲ปั้นลูกพลับ
2. ลักษณะทรงเหลี่ยม (方形) ครอบคลุมถึงรูปทรงสี่เหลี่ยม หกเหลี่ยม แปดเหลี่ยม เป็นการขึ้นรูปโดยนำแผ่นเนื้อดินที่ตัดตามแบบแล้วมาเชื่อมต่อกัน เช่นปั้นหมวกพระ(僧帽壶) ปั้นสี่เหลี่ยมอิฐ(砖方壶) เป็นต้น
▲(บนซ้าย)ปั้นแปดเหลี่ยม (บนขวา)ปั้นสี่เหลี่ยม (ล่าง)ปั้นหกเหลี่ยม
▲ปั้นหมวกพระ
3. ลักษณะทรงถังน้ำ (桶形) มีแบบทรงถังตรง เช่นปั้นหยางถ่ง(洋桶壶) ปั้นเต๋อจง(德钟壶) ปั้นโคนเสา(柱础壶) ปั้นถังห่วงคู่(双圈桶壶) เป็นต้น ทรงถังตรงแบบเปลี่ยนรูป เช่นปั้นท่อนต้นสน(松段壶) ปั้นท่อนต้นเหมย(梅段壶) เป็นต้น ทรงถังบนเล็กล่างใหญ่ เช่น ปั้นสือเผียว(石瓢壶) เป็นต้น
▲(บน)ปั้นหยางถ่ง (ล่างซ้าย)ปั้นเต๋อจง (ล่างกลาง)ปั้นโคนเสา (ล่างขวา)ปั้นถังห่วงคู่
▲(บน)ปั้นท่อนต้นสน (ล่างซ้าย)ปั้นท่อนต้นเหมย
4. ลักษณะถ้วยประกบ (合碗形) มีแบบการขึ้นรูปโดยกรรมวิธีการเชื่อมต่อ เช่นปั้นเหอโต่ว(合斗壶) ; การขึ้นรูปแยกกันคนละส่วนด้วยวิธีการอัดให้เข้ารูปบนแบบ แล้วนำประกบติดกัน เช่นปั้นเหอฮวน(合欢壶)
▲ปั้นเหอฮวน
ปั้นจื่อซาเป็นงานศิลปะที่มีเนื้อหาทางวัฒนธรรมสูงมาก มันเป็นสิ่งที่พระเจ้าให้มา เกิดขึ้นถูกกาลเวลา การปรากฏตัวที่นำของใช้ประจำวันและงานศิลปะมาผสมผสานได้อย่างสมบูรณ์แบบ เป็นความสัมพันธ์ที่ลงตัวอย่างสุดยอด
ปั้นจื่อซา ดินคือร่าง ทองคือวิญญาณ ดินน้ำไฟต่างหลอมรวมกัน ก่อให้เกิดความดื่มด่ำที่ไร้ขอบเขต
ปั้นจื่อซา ประกอบด้วยธาตุทั้ง5ที่ลึกล้ำ ฟ้าดินมนุษยชาติหลอมรวมเป็นหนึ่งเดียว
-----…..-----…..-----…..-----…..-----…..-----…..-----…..-----
เอกสารอ้างอิง :
1. 紫砂壶结构解析|壶身、壶底 : https://kknews.cc/collect/5bp582.html
2. 紫砂壶壶各部位图解! : http://www.e110.info/zishahu/67245.html